30 januari 2014

De tweede blik


Tijdens de lunch viel mijn oog op een prachtige foto van twee Irakese meisjes in feestkleding. Hij sierde de voorkant van de bijlage PS van het Parool van afgelopen zaterdag. In eerste instantie werd ik aangetrokken door de kleurige aanwezigheid van glanzende stoffen, borduursel, bloemenrandjes en kant, sieraden en hoofdtooien. Een imponerende uitstraling. Bij de tweede blik liet de foto meer informatie los. Op plastic krukjes, een wat ongemakkelijke houding, een beetje op zichzelf teruggeworpen zo naast elkaar, een van hen blootsvoets, zaten ze daar. Maar wat me het meest trof was de blik van beide meisjes. Een manier van kijken die niet paste bij de uitdossing. Misschien was het een uitdrukking die verlegenheid om het poseren liet zien. Of was er meer?

De foto, gemaakt door Yaseen Al-Obeidy, hoort bij de tentoonstelling Fotostudio Bagdad die de komende maanden in het Tropenmuseum in Amsterdam te zien is. De fotograaf portretteert mensen bij feestelijke gelegenheden, in een land dat verscheurd is door oorlog en dictatuur. Die onzichtbare wereld wordt weerspiegeld in de ogen van de meisjes. Feest werkt misschien als afleidingsmanoeuvre, maar kan een hectische onveilige samenleving niet laten verdwijnen. Dat was wat ik zag. Ogen van meisjes die in hun jonge levens al veel te veel narigheid hebben ervaren.

Wat je ziet op het tweede gezicht, daar gaat het volgens mij ook om bij sommige kinderen die thuis geen veilige plek vinden. Want kom er maar eens achter welk van die 118.000 mishandelde of verwaarloosde kinderen net bij jou in de klas zit, bij jou in de straat woont, bij jou naar de hockeytraining komt. Soms zijn er geen zichtbare signalen, lijken kinderen volkomen normaal te functioneren, mee te doen, verzorgd en wel. Er zou ook geen reden zijn om verder te kijken als er niet iets in je was dat twijfel rondstrooide, hoe luttel en klein ook, zo'n minimoment van zorg.

Van de werking van hersenen weet ik niet veel, van het verschijnsel om je intuïtie te negeren des te meer. Ik stel mezelf graag gerust, ik weet hoe vaak ik momenten van onbehagen gepareerd heb door ze weg te redeneren of te negeren. Om niet onder ogen te hoeven zien. Alsof dat hielp. Ik kan me goed voorstellen dat het anderen ook zo vergaat. Vooral als er op het eerste gezicht niks aan de hand lijkt. Die tweede blik dus. Voor foto's werkt het. Je gaat gewoon meer zien.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten